Informator uniwersytecki

Ogród Farmako­gnostyczny

O OGRODZIE

Ogród Farmakognostyczny stanowi ważny element całości, jaką jest Katedra i Zakład Farmakognozji niemal od samego jej początku. Potwierdzają to funkcje, jakie pełni, a jakie wpisują się zarówno w działalność Uniwersytetu Medycznego, Wydziału Farmaceutycznego, jak i Katedry Farmakognozji. Wśród nich należy wyszczególnić: działalność dydaktyczną, aktywność naukową oraz zaangażowanie na rzecz społeczności Lublina i całego regionu lubelskiego.

Ogród w oczywisty sposób stanowi integralną część działań dydaktycznych obejmujących swym zasięgiem studentów farmacji i kosmetologii. Rosnące w Ogrodzie liczne gatunki roślin leczniczych, w tym niezwykle rzadkie i przez to cenne, są w odpowiednim czasie i porze zbierane. Następnie są one w ściśle określonych warunkach suszone, rozdrabniane, a w miarę potrzeby także proszkowane. Otrzymujemy w ten sposób najwyższej jakości materiały dydaktyczne. Posługując się nimi studenci mogą zapoznać się zarówno z wyglądem makroskopowym rośliny, jaki i rozdrobnionym materiałem, który sam w sobie może być używany już do celów leczniczych oraz proszkiem, który umożliwia zapoznanie się z rośliną na „poziomie” mikroskopowym. Dzięki temu pilny student, a w przyszłości aptekarz, analityk lub pracownik przemysłu jest w stanie zidentyfikować daną roślinę leczniczą, a nawet ich mieszanki (w tym wieloskładnikowe), co jest niezwykle istotne, w prawidłowej fitoterapii, zapewnieniu wysokiej jakości leków ziołowych oraz bezpieczeństwie ich stosowania. Dydaktyczne wykorzystanie roślin leczniczych polega również na tym, że stanowią one materiał wykorzystywany podczas zajęć laboratoryjnych, gdzie poddawane są różnorodnym procesom destylacji, ekstrakcji i izolacji przez studentów.

Ogród jest też początkowym, a przez to bardzo istotnym, elementem pracy naukowej zarówno studentów w ramach działalności w kołach naukowych, prac magisterskich czy badań w ramach szkoły doktorskiej. Rośliny uprawiane w Ogrodzie Farmakognostycznym wykorzystywane są też w badaniach dotyczących izolacji, identyfikacji, badań jakościowych i ilościowych głównych ciał czynnych odpowiedzialnych za działanie lecznicze oraz badania różnorodnej aktywności biologicznej i farmakologicznej otrzymanych ekstraktów roślinnych czy wyizolowanych związków. Najciekawsze prowadzone badania, przyjmują ostatecznie formę publikacji w periodykach o międzynarodowym zasięgu. Często rośliny lecznicze, które były uprawiane w Ogrodzie Farmakognostycznym badane są w ramach grantów krajowych i międzynarodowych, nierzadko pomagając uczonym osiągnąć tytuł doktora habilitowanego lub profesora.

ZIELONA ENKLAWA

Wreszcie nie sposób pominąć funkcji społecznych, jakie pełni Ogród Farmakognostyczny. Wynikają one z dwóch najważniejszych obszarów działalności wymienionych wcześniej, ale z uwagi na to, że dotyczą nie tylko szeroko rozumianej społeczności akademickiej, mają większy zasięg. Wspomnieć tu należy o wszelkiego typu działalności polegającej na prezentacji roślin leczniczych i zagadnień związanych z fitoterapią w ramach odbywającego się Lubelskiego Festiwalu Nauki, Dni Otwartych, oraz edukacyjnych akcji społecznych uczelni. Ogród jest także często odwiedzany przez gości Katedry Farmakognozji, Wydziału Farmaceutycznego czy Uniwersytetu Medycznego w Lublinie, a także uczestników międzynarodowych sympozjów i konferencji, które odbywają się w Lublinie. W czasie pełni sezonu wegetacyjnego Ogród jest piękną wizytówką naszej uczelni.

Ważna, jak i niedoceniana jest funkcja terapeutyczna i ekologiczna Ogrodu, który stanowi zieloną wyspę, bogatą w liczne kolorowo kwitnące rośliny otoczone „morzem” betonu.

Ogród wspiera też ochronę zagrożonych gatunków roślin – często trudnych w uprawie i nadmiernie eksploatowanych w stanie naturalnym. Pomaga w tym również międzynarodowa wymiana nasion pomiędzy Ogrodami.

Wszystkie wymienione wyżej funkcje Ogrodu Farmakognostycznego potwierdzają nie tylko przydatność tej placówki, lecz pokazują iż z punktu widzenia nauki i dydaktyki jest ona wręcz niezbędna do prawidłowego funkcjonowania i rozwoju Katedry Farmakognozji, jak i Uniwersytetu Medycznego w ogóle.

autor: mgr Jarosław Widelski, Katedra Farmakognozji

zdjęcia 1 i 4: mgr Jarosław Widelski, Katedra Farmakognozji

zdjęcia 2 i 3: dr n. farm Elwira Sieniawska, Katedra Farmakognozji

opracowała: Katarzyna Flor, Sekcja Organizacyjno-Informacyjna