Informator uniwersytecki

numer 004
luty 2021
2

Akcja szczepień

Trwają szczepienia dla studentów i pracowników naszego uniwersytetu. Zaszczepieni nadal muszą nosić maseczki, ale mogą uczestniczyć w spotkaniach powyżej 5 osób oraz nie będą podlegali kwarantannie po kontakcie z zakażonym oraz po podróży do krajów wysokiego ryzyka. 

Szczepienia naszych studentów rozpoczęły się w dniu 11 stycznia, 2021 roku i trwają do chwili obecnej, z małymi przerwami kiedy to akcję szczepień trzeba było wstrzymać na pewien czas w związku z ograniczeniami w dostawach szczepionek przez Agencję Rezerw Materiałowych do szpitali. To duże przedsięwzięcie logistyczne, jednak dzięki zaangażowaniu i rzetelności lekarzy, pielęgniarek, wolontariuszy i pracowników administracyjnych proces przebiega bardzo sprawnie, mimo ograniczeń w dostawach. Stworzony został zespół koordynujący akcję szczepień studentów działający pod kierownictwem Prorektora ds. Kształcenia i Dydaktyki prof. Kamila Torresa przy Centrum Edukacji Medycznej. Zespół koordynujący CEM współpracował ściśle zarówno z przedstawicielami Szpitali, które uczestniczyły w akcji szczepień studentów jak również z Samorządem Studentów, Centrum Wolontariatu oraz Dziekanatami wszystkich wydziałów Uniwersytetu Medycznego w Lublinie.

Studenci mogli zgłaszać się na szczepienia poprzez specjalnie stworzony formularz na stronie głównej uniwersytetu oraz na zdalne.pl. Do 12 stycznia, 2021 roku, na ponad 7 tysięcy studentów i doktorantów studiujących na UM na szczepienia zapisało się ponad 3800 studentów polskojęzycznych oraz ponad 500 studentów anglojęzycznych. Od 18 stycznia w Centrum Symulacji Medycznej odbywa się kwalifikacja do szczepień przeciw COVID-19.  Do tego celu 3 pomieszczenia na co dzień służące studentom do zajęć dydaktycznych zaaranżowano na gabinety lekarskie. Kwalifikację do szczepień prowadzą lekarze z SPSK1 pod kierownictwem dr Marka Majewskiego przy wydatnym wsparciu wolontariuszy, których pracę koordynuje p. Sylwiusz Niedobylski. Kwalifikacje do szczepień trwają codziennie w godzinach od 12:00 do 19:00. Każdego dnia szczepień kwalifikowanych jest ok. 120 studentów. Na stronie zdalne.pl uruchomiony został ogólnodostępny licznik szczepień, który jest aktualizowany po zakończeniu szczepień w danym dniu.

Tylko w sporadycznych przypadkach studenci nie byli dopuszczani do szczepień, a głównym wyznacznikiem była diagnoza lekarza kwalifikującego do szczepień oraz pozytywna odpowiedź na którekolwiek z pytań zawartych w kwestionariuszu wstępnego wywiadu przesiewowego. W takich przypadkach szczepienie przeciw COVID-19 było odraczane.

widok ramienia w trakcie szczepienia

Zgodnie z informacją producenta główne przeciwwskazania do zaszczepienia to: nadwrażliwość na substancję czynną lub na którąkolwiek substancję pomocniczą, ciężka reakcja alergiczna lub problemy z oddychaniem po wstrzyknięciu jakiejkolwiek innej szczepionki, aktualnie występująca ciężka choroba lub infekcja przebiegająca z wysoką gorączką. problemy z krzepnięciem krwi, łatwo powstające siniaki lub stosowanie leku przeciwzakrzepowego, osłabiony układ immunologiczny w wyniku choroby, takiej jak zakażenie wirusem HIV lub przyjmowanie leków takich jak kortykosteroidy, wpływające na układ immunologiczny. 

Od samego początku przyjęta została zasada, iż w pierwszej kolejności zaszczepieni zostaną studenci wyższych lat, którzy maja bezpośredni kontakt z pacjentami w szpitalach podczas zajęć klinicznych, oraz studenci niższych lat mający kontakt z zakaźnym materiałem biologicznym. 

Kwalifikacja do szczepień w przypadku SPSK 1 obywała się w Centrum Edukacji Medycznej, a kolejnego dnia studenci pojawiali się już na szczepienie na ulicy Langiewicza 6a w Lublinie. W przypadku pozostałych szpitali kwalifikacja oraz samo szczepienie odbywały w danej jednostce tego samego dnia. Szczepienia odbywały się w głównej mierze w SPSK1 i SPSK4, a dodatkowo w celu szybszego zaszczepienia studentów z pomocą przyszły: Szpital Neuropsychiatryczny im. prof. Mieczysława Kaczyńskiego oraz Uniwersytecki Szpital Dziecięcy w Lublinie. W ostatnim z nich szczepieni byli studenci anglojęzyczni. 

Produkt leczniczy został warunkowo dopuszczony do obrotu. Oznacza to, że oczekuje się na więcej danych dotyczących leku. Dlatego w calach identyfikacji, na dokumencie, który zaszczepieni dostają po otrzymaniu pierwszej dawki znajduje się numer serii podanego produktu. Jak czytamy w ulotce dla pacjenta, mechanizm działania jest następujący: Informacyjny RNA ze zmodyfikowanymi nukleozydami zawarty w szczepionce Comirnaty jest zamknięty w nanocząsteczkach lipidowych, co pozwala na przenikanie niereplikującego się RNA do komórek gospodarza w celu umożliwienia przejściowej ekspresji antygenu S wirusa SARS-CoV-2. mRNA koduje zakotwiczone w błonie, pełnej długości białko S z dwupunktowymi mutacjami w centralnej spirali. Mutacja tych dwóch aminokwasów do proliny powoduje zablokowanie białka S w antygenowo preferowanej konformacji prefuzyjnej. Szczepionka wywołuje zarówno odpowiedź immunologiczną polegającą na wytworzeniu przeciwciał neutralizujących, jak i odpowiedź komórkową na antygen białka szczytowego (S), co może przyczyniać się do ochrony przed chorobą COVID-19. Szczepionkę Comirnaty podaje się po rozcieńczeniu jako wstrzyknięcie 0,3 ml do mięśnia górnej części ramienia. Najczęściej wybór padał na lewe ramię, ponieważ bardzo częstym działaniem niepożądanym jest ból w miejscu wkłucia. Cykl szczepienia składa się z podania dwóch dawek. Kolejna dawka powinna zostać podana co najmniej po 21 dniach od pierwszej. Pełna ochrona następuje po 7 dniach od podania drugiej dawki. Nie wiadomo natomiast jak na jak długo uodporniona jest osoba zaszczepiona – na te dane musimy jeszcze poczekać.

Po wyjęciu z zamrażarki nieotwartą szczepionkę można przechowywać przed użyciem przez okres do 5 dni w temperaturze od 2°C do 8°C i przez maksymalnie 2 godziny w temperaturze do 30°C. Głównym wyzwaniem dla zespołu koordynującego szczepienia okazał się brak stawiennictwa części studentów na szczepienie w wyznaczonym terminie i brak informacji od studentów, że na szczepieniu się nie pojawią. W takich przypadkach przy ogromnym wsparciu Centrum Wolontariatu oraz Samorządu Studentów w trybie natychmiastowym ściągani byli studenci znajdujący się na liście rezerwowej. Zapewnienie kolejnych osób chętnych do zaszczepienia było niezmierni istotne, gdyż w przypadku ich braku, przygotowane i rozmrożone szczepionki zostałyby zutylizowane. Na szczęście dzięki sprawnej organizacji i szybkich reakcji ze strony studentów, którzy gotowi byli pojawić się na szczepienie w bardzo krótkim czasie, udało się uniknąć takich sytuacji.

Szczepienie jest dobrowolne, ale masowe szczepienia to szansa na powrót do życia sprzed pandemii, odmrożenia gospodarki, odciążenia systemu ochrony zdrowia. Po pierwszej dawce nikt nie zachorował, pojawiły się tylko sygnały o standardowych objawach poszczepiennych, takich jak ból ręki w miejscu szczepienia lub lekka gorączka. Po drugiej część osób skarżyła się na zmęczenie i podwyższoną temperaturę, ale te objawy szybko ustępowały. 

 

autor: Ola Klimek, 
Centrum Symulacji Medycznej

© 2022 Centrum Symulacji Medycznej UM w Lublinie