Informator uniwersytecki
numer 008
październik 2021
★
5
Symulacja haptyczna dla stomatologów już na UMLub
Czym jest technologia haptyczna i dlaczego może być tak istotna dla przyszłych lekarzy dentystów?
Technologia haptyczna, czyli dotykowa, wykorzystuje mechaniczne komunikowanie się urządzeń z użytkownikami poprzez zmysł dotyku przy użyciu zmieniających się sił, wibracji i ruchów. Urządzenia oparte na tej technologii wykorzystywane w edukacji medycznej pozwalają w unikalny sposób połączyć wrażenia wzrokowe w świecie wirtualnym z rzeczywistymi wrażeniami dotykowymi. Wytworzenie takiego sprzężenia pozwala na uczenie prawidłowych umiejętności manualnych w określonych (wirtualnych) sytuacjach klinicznych w bezpiecznych i powtarzalnych warunkach. Stomatologia jest zawodem wymagającym wysokich kwalifikacji intelektualnych i manualnych. Umiejętności dotykowe lekarza dentysty odgrywają bardzo ważną rolę w leczeniu stomatologicznym pacjentów. Jednym z obecnych nurtów w edukacji stomatologicznej jest wspomaganie nauczania umiejętności manualnych poprzez zastosowanie nowoczesnych technologii. Wiadomo, że technologia haptyki zapewnia użytkownikowi wyjątkowe wrażenia dotykowe i kinestetyczne (proprioceptywne). System siłowego sprzężenia zwrotnego w urządzeniu dotykowym może zaoferować przyszłemu klinicyście wyczucie „tkanek” podczas procedur przedklinicznych przed rozpoczęciem pracy z pacjentami w warunkach klinicznych.
Technologia haptyczna, czyli dotykowa, wykorzystuje mechaniczne komunikowanie się urządzeń z użytkownikami poprzez zmysł dotyku przy użyciu zmieniających się sił, wibracji i ruchów. Urządzenia oparte na tej technologii wykorzystywane w edukacji medycznej pozwalają w unikalny sposób połączyć wrażenia wzrokowe w świecie wirtualnym z rzeczywistymi wrażeniami dotykowymi. Wytworzenie takiego sprzężenia pozwala na uczenie prawidłowych umiejętności manualnych w określonych (wirtualnych) sytuacjach klinicznych w bezpiecznych i powtarzalnych warunkach. Stomatologia jest zawodem wymagającym wysokich kwalifikacji intelektualnych i manualnych. Umiejętności dotykowe lekarza dentysty odgrywają bardzo ważną rolę w leczeniu stomatologicznym pacjentów. Jednym z obecnych nurtów w edukacji stomatologicznej jest wspomaganie nauczania umiejętności manualnych poprzez zastosowanie nowoczesnych technologii. Wiadomo, że technologia haptyki zapewnia użytkownikowi wyjątkowe wrażenia dotykowe i kinestetyczne (proprioceptywne). System siłowego sprzężenia zwrotnego w urządzeniu dotykowym może zaoferować przyszłemu klinicyście wyczucie „tkanek” podczas procedur przedklinicznych przed rozpoczęciem pracy z pacjentami w warunkach klinicznych.
Z jakich urządzeń będą mogli korzystać studenci Wydziału Lekarsko-Dentystycznego naszego Uniwersytetu?
Od nowego roku akademickiego w budynku Centrum Symulacji zostanie oddana do użytku pracownia wyposażona w symulatory haptyczne Simodont. Urządzenia te pozwolą na początku na wirtualną pracę w zakresie nauczania przedmiotów: nauczanie przedkliniczne w stomatologii zachowawczej oraz nauczanie przedkliniczne w endodoncji. Ponieważ technologia zastosowana w tych urządzeniach jest stale rozwijana, z czasem możliwe jest poszerzenia zakresu wirtualnych procedur.
Od nowego roku akademickiego w budynku Centrum Symulacji zostanie oddana do użytku pracownia wyposażona w symulatory haptyczne Simodont. Urządzenia te pozwolą na początku na wirtualną pracę w zakresie nauczania przedmiotów: nauczanie przedkliniczne w stomatologii zachowawczej oraz nauczanie przedkliniczne w endodoncji. Ponieważ technologia zastosowana w tych urządzeniach jest stale rozwijana, z czasem możliwe jest poszerzenia zakresu wirtualnych procedur.
Upraszczając, student widzi procedurę na ekranie urządzenia, używając okularów 3D, odczuwa ruchy i opór tkanek podczas pracy, trzymając w jednej dłoni końcówkę turbiny dentystycznej (co pomaga nauczyć ćwiczących prawidłowego sposobu trzymania końcówki szybko- i wolnoobrotowej), a w drugiej rękojeść z lusterkiem dentystycznym. Wszystkie istotne dane: informacje o użytkownikach, przypadkach, kursach, wynikach studentów przechowywane są na centralnym serwerze.
Oddanie do użytku symulatorów haptycznych pokryło się czasowo z rozpoczęciem działalności nowej jednostki Wydziału Lekarsko-Dentystycznego Uniwersytetu Medycznego w Lublinie – Pracowni Stomatologii Przedklinicznej, Katedry i Zakładu Medycyny Jamy Ustnej – nad którą miałem zaszczyt objąć kierownictwo. Intencją zespołu Pracowni jest umiejętne wykorzystanie symulatorów haptycznych w edukacji przedklinicznej przyszłych lekarzy stomatologów, tak aby w odpowiednim połączeniu z treningiem na fantomach uzyskać najlepsze efekty dydaktyczne.
dr n. med. Jarosław Sobieszczański, prof. Uczelni
Prodziekan Wydziału Lekarsko-Dentystycznego
zdjęcia:
zdjęcie 1 i zdjecie 2 - dr n. med. Jarosław Sobieszczański, prof. Uczelni
miniaturka na stronie głównej: firma Simodont
Redakcja zajmuje się opracowaniem dostarczonych materiałów do artykułów i nie odpowiada za ich wartość merytoryczną. Za wartość merytoryczną odpowiadają ich twórcy.
© 2022 Centrum Symulacji Medycznej UM w Lublinie