numer 010
grudzień 2021
3

PAM — Psychospołeczne Aspekty Medycyny

Czym jest moduł PAM i dla kogo na UML jest przeznaczony? Dzięki prof. dr hab. n. med. Katarzynie Drabko, Prodziekan Wydziału Lekarskiego udało nam się nieco zgłębić temat. 

 

okulary na notatkach na biurku
źródło: unsplash.com

Psychospołeczne Aspekty Medycyny na UMLub — co to takiego?

Moduł Psychospołecznych Aspektów Medycyny, w skrócie PAM, został wprowadzony w programie nauczania kierunku lekarskiego 5 lat temu, a jego pomysłodawcami byli Dziekani poprzedniej kadencji oraz zespół Psychologów. Obecnie kończymy pierwszy, pełny cykl kształcenia z tym modułem. Jest to innowacja naszej uczelni, polegająca na zintegrowaniu treści zawartych w przedmiotach nauczanych takich jak historia medycyny, psychologia i filozofia prowadzonych kiedyś na pierwszych latach studiów. PAM służy przede wszystkim poprawie komunikacji.

Uważamy, że zagadnienia komunikacji lekarza z pacjentem, komunikacji w zespole medycznym, komunikacji między różnymi członkami zespołu oraz różnymi profesjonalistami wykonującymi zawody medyczne są teraz niezwykle ważne. We współczesnej, nowoczesnej medycynie jest to jedna z podstawowych umiejętności, w którą powinniśmy wyposażac naszych absolwentów. Dlatego też modułu PAM uczą nie tylko psychologowie, ale i doświadczeni lekarze klinicyści. Jest to kolejna z naszych innowacji, wprowadzona od II roku studiów. Zmiana ta ma uatrakcyjnić zajęcia dla studenta, dlatego że lekarze dzielą się swoimi własnymi doświadczeniami komunikacyjnymi. Studenci poznają teorię, wykładaną przez psychologów, a jednocześnie mają szanse na ćwiczenia praktyczne prowadzone przez klinicystów w oparciu o Pacjenta Symulowanego. To kolejny bardzo ważny element. Uczymy, że sposób konsultacji, sposób badania podmiotowego, czyli rozmowy z pacjentem od samego początku powinien być ustrukturyzowany i oparty na najnowszych wytycznych edukacji medycznej.

Obecnie jesteśmy w trakcie remodelowania programu studiów i jest to okazja do wprowadzenia zmian w uczeniu przedmiotów klinicznych. Chcielibyśmy położyć większy nacisk na zagadnienia komunikacyjne również w zakresie zaliczeń tego modułu. Zmniejszamy ilość teoretycznych testów i zaliczeń, na rzecz zwiększenia ilości zajęć praktycznych, standaryzowanych zajęć z komunikacji i ze znajomości schematów komunikacyjnych. W dzisiejszej medycynie nie wystarczy być bardzo dobrym w zakresie znajomości samych procedur medycznych, ale trzeba też umieć rozmawiać z pacjentem.

 

Jak długo trwa nauka w ramach modułu PAM?

Moduł realizujemy aż do V roku studiów. Ktoś mógłby zapytać „Dlaczego tak długo?” Zagadnienia komunikacyjne powinny być na początku”. Zgadza się, ale ten moduł ewoluuje w kolejnych latach studiów. Zagadnienia umiejętności komunikacyjnych są podstawą na pierwszych latach. Natomiast w kolejnych staramy się implementować też zajęcia bioetyczne i z prawa medycznego. Jest to ważny element, gdyż zawiera komunikację pomiędzy profesjonalistami, a dodatkowo przedmioty te stanowią część Lekarskiego Egzaminu Końcowego (LEK). Zależy nam, żeby nasi absolwenci na zajęciach z modułu PAM mieli możliwość dyskusji i szerszego poznania zagadnień związanych z prawem medycznym, bioetyką, organizacją ochrony zdrowia, ale przede wszystkim, żeby potrafili później zastosować te informacje w praktyce, zarówno do zdawanych egzaminów, jak i w swoim dorosłym życiu.

Drugim ważnym elementem zajęć komunikacyjnych są zajęcia tutoringowe.



Na czym polega i jaką funkcję pełni Program Tutoringowy?

Program Tutoringowy został wprowadzony równolegle z modułem PAM. Jest programem ciągłym, który przez cały czas staramy się doskonalić. W tej chwili jest już realizowany na V roku. Do tej pory para tutorów spotykała się z tą samą grupą przez wszystkie lata studiów (są to 2 spotkania w roku). Dzięki temu tutor ma wgląd w to, w jaki sposób grupa rozwija swoje zainteresowania, a studenci mają możliwość porozmawiania na temat swoich oczekiwań czy problemów związanych z edukacją medyczną.

Na początku startowaliśmy z niewielką wiedzą i dużą nadzieją pokładaną w programie. Widzimy, że Program Tutoringu działa, ale na pewno wymaga zmian. W ramach Zespołu Uczelnianego ds. Dzienników Elektronicznych i Portfolio pracujemy teraz nad standaryzowaniem zadań tutorów. Pierwszą zmianą, jaką chcemy wprowadzić to zaliczeniowy „esej refleksyjny”, w ramach zajęć PAM, przygotowywany przez studentów. Nie chodzi tu o obszerne, szkolne wypracowania, oceniane pod kątem ortografii, ale o skłonienie studenta do namysłu i prezentacji swoich odczuć związanych z rozwojem osobistym i dotychczasową edukacją medyczną. Może to, w naszej ocenie, przynieść realną pomoc w wyborze przyszłej specjalizacji i w dalszej edukacji. Nam tutorom, ta wiedza, będzie niezbędna do poprawy jakości edukacji na uczelni.

Ja sama jestem tutorem w Programie Tutoringowym oraz uczestniczę w zajęciach komunikacyjnych PAM. W związku z tym, jako klinicysta z prawie 30-letnim doświadczeniem, mogę powiedzieć, że bardzo dużo nauczyłam się na tych zajęciach.

Dlatego będę starała się przekonać zarówno studentów, jak i tutorów, że to nie strata czasu i wszyscy powinniśmy wyciągać wnioski z tych zajęć.

 

Ile osób przypada na jednego tutora?

Jest to jeden z głównych problemów Programu Tutoringowego — grupy są liczne. Para tutorów opiekuje się sześcioma sześcioosobowym grupami, czyli praktycznie 36 studentami. Z tego względu indywidualne podejście jest nieco utrudnione. Ten element zdecydowanie wymaga zmian w przyszłości, ale najpierw zobaczymy jakie efekty przyniósł ten program po pierwszym cyklu kształcenia. Podsumujemy spostrzeżenia i będziemy pracowali nad ewolucją programu.

Liczymy, że to doświadczenie edukacyjne, jeżeli zostanie głębiej przeanalizowane, może wpłynąć na decyzje dotyczące przyszłości zawodowej. To jedno z naszych zadań, jako nauczycieli, żeby pomóc naszym absolwentom w podjęciu takich decyzji.

rozmawiała: Katarzyna Flor

© 2022 Centrum Symulacji Medycznej UM w Lublinie