Informator uniwersytecki

Nowy kierunek na UMLub - Terapia Zajęciowa

O nowym kierunku rozmawialiśmy z doktor Anną Kozak, Przewodniczącą Zespołu ds. Przygotowania Programu Kształcenia na kierunku Terapia Zajęciowa. Warto zapamiętać, że otwarcie kierunku planowane jest na październik 2023 roku.

Z doktor Anną Kozak rozmawia Wiktoria Kinik

Pani doktor, do kogo skierowany jest nowy kierunek studiów?
Kierunek Terapia Zajęciowa kierujemy do osób odnajdujących się w pracy, bądź świadomie planujących pracować w przyszłości z osobami ze szczególnymi potrzebami - w tym z osobami przewlekle chorymi, osobami z niepełnosprawnościami, osobami z ograniczeniami w funkcjonowaniu czy osobami wykluczonymi społecznie lub zagrożonymi wykluczeniem.

Jakimi cechami powinien charakteryzować się kandydat na ten kierunek?
W związku ze specyfiką przyszłej pracy terapeuty zajęciowego poszukujemy osób otwartych i kontaktowych, jednocześnie empatycznych i wrażliwych na problemy innych. Podczas studiów, w trakcie praktyk jak i w późniejszej pracy, łatwiej będzie osobom potrafiącym wzbudzić zaufanie u innych, aktywnym, pomysłowym i chętnym do ciągłego rozwoju. Łatwość nawiązywania kontaktów może okazać się niezbędna podczas pracy z podopiecznymi, ich rodziną i członkami zespołów terapeutycznych placówek, z którymi przyszły terapeuta będzie współpracował. Oczywiście, jak w przypadku większości zawodów medycznych, niezbędna może okazać się cierpliwość w dążeniu do określonego celu, wyrozumiałość i umiejętność radzenia sobie w trudnych sytuacjach. Podczas studiów zostaną zapewnione studentom warunki do wzmacniania i rozwijania niezbędnych kompetencji społecznych. Dodatkowym atutem kandydata z pewnością będzie posiadanie zainteresowań i praktycznych umiejętności w zakresie dziedzin artystycznych (plastyka, muzyka, taniec, teatr), bowiem praca z wykorzystaniem elementów sztuki słusznie kojarzona jest właśnie z pracą terapeuty zajęciowego.

Z jakich zajęć składa się program studiów? Z jakiego zakresu student uzyska wiedzę?
Zaplanowany program 3-letnich studiów licencjackich, jest programem modułowym. Przez pierwsze dwa semestry studenci zostaną wprowadzeni w ogólną tematykę dotyczącą terapii zajęciowej, pedagogiki, psychologii, socjologii, fizjoterapii czy arteterapii. Każdy z kolejnych czterech semestrów będzie dotyczył już bezpośredniego przygotowania studenta do pracy w zawodzie z konkretną grupą „odbiorców” terapii zajęciowej. W programie studiów wyodrębnione zostały cztery moduły dotyczące pracy z:
- dziećmi,
- osobami w wieku geriatrycznym i osobami z zaburzeniami neurologicznymi,
- osobami z zaburzeniami psychiatrycznymi,
- osobami z dysfunkcjami w obrębie narządu ruchu.
W każdym z modułów, student oprócz niezbędnej wiedzy klinicznej dotyczącej poszczególnych jednostek chorobowych czy charakterystycznych zaburzeń, zdobędzie wiedzę z zakresu oceny stanu funkcjonalnego podopiecznego w obszarach związanych z samoobsługą, edukacją, wykonywaną pracą oraz organizacją odpoczynku i czasu wolnego. Zdobyta wiedza będzie niejako wprowadzeniem do nauki projektowania grupowego lub indywidualnego planu terapeutycznego. Taki plan w zależności od specyfiki problemów podopiecznych może zawierać elementy szeroko rozumianej arteterapii, terapii ruchem, terapii ręki, socjoterapii, terapii pedagogicznej czy terapii psychologicznej. Każdy z modułów jest dodatkowo rozszerzony o bogatą ofertę zajęć fakultatywnych, które stanowią uzupełnienie programów terapeutycznych. Znalazły się tam takie przedmioty jak: język migowy, zooterapia, hortiterapia, ergoterapia, integracja sensoryczna, alternatywne metody komunikacji, ortotyka i protetyka, trening słuchowy, sport osób z niepełnosprawnościami, nauka jazdy na wózkach czy trening w środowisku wodnym. Pakiet zajęć do wyboru jest na tyle szeroki, aby każdy ze studentów mógł znaleźć i sprawdzić się w czymś, co naprawdę go interesuje. Aby wszystkie zajęcia, odbyły się w sposób przemyślany i atrakcyjny, będzie czuwał nad tym wielodyscyplinarny zespół nauczycieli, których zadaniem będzie teoretyczne i praktyczne  zapoznanie studenta z jak najszerszą ofertą zajęć terapeutycznych.

Czego dotyczy część praktyczna? Jak będzie wyglądać i jakie umiejętności nabędzie student?
Zajęcia praktyczne będą miały na celu przygotowanie studenta do pracy w różnych środowiskach w których mogą funkcjonować osoby z różnorodnymi potrzebami. W zależności od specyfiki każdego z modułów, praktyki zawodowe realizowane będą w oddziałach szpitalnych, w warsztatach terapii zajęciowej, w placówkach pomocy społecznej, placówkach edukacyjnych czy rewalidacyjnych. Oprócz doskonalenia praktycznych umiejętności, zależy nam również na tym, aby studenci podczas praktyk zdobyli niezbędne kompetencje w zakresie komunikacji i budowania pozytywnych relacji nie tylko z podopiecznymi i ich rodziną, ale i z całym multidyscyplinarnym zespołem terapeutycznym, którego członkiem jest terapeuta zajęciowy.

Jaka jest perspektywa zatrudnienia absolwenta tego kierunku?
Starzenie się społeczeństwa oraz ciągły wzrost liczby osób z dysfunkcjami w obszarze bio- i psychospołecznym zarówno wśród dzieci, osób w średnim wieku jak i osób starszych zachęciły Władze Wydziału Nauk o Zdrowiu do rozszerzenia oferty studiów UM o kierunek jakim jest Terapia Zajęciowa. Przyszły absolwent będzie przygotowany do samodzielnego wykonywania zawodu lub do pracy w instytucjach związanych z:
- ochroną zdrowia (w tym w publicznych i niepublicznych zakładach opieki zdrowotnej, sanatoriach),
- pomocą i integracją społeczną (w tym w zakładach pielęgnacyjno-opiekuńczych i opiekuńczo-leczniczych, ośrodkach opieki długoterminowej, warsztatach terapii zajęciowej),
- oświatą (w tym w przedszkolach i szkołach integracyjnych, terapeutycznych i specjalnych, świetlicach terapeutycznych, instytucjach kulturowych),
a także w środowisku zamieszkania podopiecznego, zakładach pracy oraz innych instytucjach działających na rzecz osób z ograniczeniami w funkcjonowaniu, osób z niepełnosprawnością oraz osób wykluczonych społecznie.
Dzięki zaangażowanej pracy terapeuty zajęciowego, osoby które wymagają wsparcia w różnych obszarach swojego funkcjonowania, mogą przełamywać kolejne bariery architektoniczne, społeczne i zawodowe, a przed wszystkim czuć się potrzebne niezależnie od sytuacji w jakiej się znalazły.