Wpływ suplementacji diety ciężarnych szczurów bakteriami Lactobacillus rhamnosus JB-1 na objawy związane z depresją oraz na skład mikrobiomu u ich potomstwa narażonego na stres prenatalny" > PRELUDIUM 20 - mgr Agata Chudzik
numer 011
luty 2022
5

PRELUDIUM 20 - mgr Agata Chudzik

Mgr Agata Chudzik, doktorantka Katedry i Kliniki Neurochirurgii i Neurochirurgii Dziecięcej  otrzymała dofinasowanie projektu Preludium 20 pt. „Wpływ suplementacji diety ciężarnych szczurów bakteriami Lactobacillus rhamnosus JB-1 na objawy związane z depresją oraz na skład mikrobiomu u ich potomstwa narażonego na stres prenatalny” w wysokości 209 808,00 zł. Opiekunem naukowym projektu jest prof. Grzegorz Stanisz.

Rezonans magnetyczny 7 T (Pharma Scan, Bruker, Germany)

Cel projektu

Celem projektu jest ocena wpływu suplementacji diety ciężarnych szczurów bakteriami Lactobacillus rhamnosus JB-1 na zachowanie zwierząt, poziomy neurometabolitów w mózgach oraz cytokin prozapalnych i kortykosteronu w osoczu w korelacji ze składem mikrobiomu u potomstwa narażonego na stres prenatalny.

Test behawioralny - uniesiony labirynt krzyżowy

Dlaczego ten temat jest ważny?

Depresja jest jednym z najczęściej występujących zaburzeń psychicznych. Co więcej, częstość występowania zaburzeń depresyjnych jest około dwukrotnie wyższa u kobiet niż u mężczyzn, zwłaszcza w wieku rozrodczym. Okres ciąży niesie ze sobą wiele sytuacji stresowych, które w konsekwencji sprzyjają rozwojowi lęku i depresji, co naraża potomstwo na stres prenatalny. Stres podczas ciąży prowadzi do niekorzystnych następstw wpływając na rozwój i zachowanie płodu i noworodka. Długofalowe behawioralne skutki stresu prenatalnego u potomstwa mogą obejmować problemy z rozwojem psychomotorycznym i regulacją emocji, deficyty uwagi, lęk i depresję. Istnieje więc potrzeba poszukiwania bezpiecznych, łatwo dostępnych i skutecznych interwencji uzupełniających w leczeniu depresji i lęku u matki w okresie ciąży, a tym samym w zapobieganiu niekorzystnym skutkom stresu prenatalnego u potomstwa.

Mgr Agata Chudzik

Mechanizmy leżące u podstaw wpływu stresu prenatalnego na płód nadal są niejasne. Mogą być związane ze zmianami w osi podwzgórze-przysadka-nadnercza przez co płód narażony jest na oddziaływanie hormonów stresu pochodzących od matki, które mogą przenikać przez łożysko i wpływać na rozwój potomstwa. Ponadto ostatnie badania wskazują, że zmiany w mikrobiomie matki spowodowane ekspozycją na przewlekły stres zwiększają ryzyko zaburzeń neuropsychiatrycznych u potomstwa. Narodziny i wczesny okres życia dziecka to główne okresy kolonizacji ciała przez drobnoustroje. Otrzymanie zmienionej mikroflory od matki może przyczynić się do zmian w rozwoju neurologicznym u potomstwa, a tym samym do zmian w zachowaniu oraz do modyfikacji składu mikrobiomu jelitowego u dorastających dzieci. Zmiany te mogą być związane z zaburzeniami funkcji osi mikrobiom-jelito-mózg, która jest dwukierunkowym szlakiem komunikacyjnym między jelitową florą bakteryjną a mózgiem obejmującym mechanizmy neuronalne, endokrynne oraz immunologiczne. Jak wykazały liczne badania zarówno kliniczne, jak i na modelach zwierzęcych, ma ona istotny wpływ na wiele aspektów funkcjonowania organizmu, w tym metabolizm i funkcjonowanie ośrodkowego układu nerwowego, a zaburzenia jej działania mogą prowadzić do rozwoju lęku i depresji. Dowiedziono, że spożywanie specyficznych szczepów bakterii, może prowadzić do zmian neurochemicznych w mózgu, a w konsekwencji do poprawy stanu zdrowia psychicznego. Głównym założeniem projektu jest ocena wpływu suplementacji diety ciężarnych szczurów bakteriami Lactobacillus rhamnosus JB-1 na zachowanie zwierząt, poziomy metabolitów w mózgu oraz cytokin prozapalnych i kortykosteronu w osoczu w połączeniu z oceną składu mikrobiomu u potomstwa narażonego na stres prenatalny. Do osiągnięcia tego celu zastosujemy model przewlekłego nieprzewidywalnego łagodnego stresu (CUMS) na grupach ciężarnych samic szczurów. Jednocześnie będą one otrzymywać bakterie probiotyczne JB-1 lub placebo. Następnie zastosujemy testy behawioralne do oceny poziomu lęku matek i ich potomstwa. Ponadto ocenimy poziom neurometabolitów w hipokampie in vivo za pomocą bezinwazyjnej metody spektroskopii rezonansu magnetycznego (MRS). Ocenimy również stężenia cytokin prozapalnych w osoczu (interleukina 1β i czynnik martwicy nowotworu-α) oraz hormonu stresu - kortykosteronu u dorastającego potomstwa za pomocą specyficznych testów immunoenzymatycznych (ELISA). Wykonane zostanie także sekwencjonowanie nowej generacji (NGS) w celu określenia składu mikrobiomu potomstwa.

Zakładamy, że podjęte przez nas badania dostarczą dowodów na korzystny wpływ suplementacji diety bakteriami Lactobacillus rhamnosus JB-1 na objawy związane z depresją oraz na skład mikrobiomu u potomstwa narażonego na stres prenatalny. Uzyskane rezultaty mogą być istotne w profilaktyce oraz we wspomaganiu leczenia zaburzeń depresyjnych towarzyszących okresowi ciąży, a tym samym poszerzyć spektrum skutecznych strategii w ograniczaniu negatywnych skutków stresu prenatalnego.

O projekcie opowiedziała mgr Agata Chudzik.

© 2022 Centrum Symulacji Medycznej UM w Lublinie