Informator uniwersytecki

Wakacje to czas wypoczynku i aktywności na otwartym powietrzu. Obok przyjemności możemy jednak zetknąć się również z zagrożeniami jakie niesie ze sobą reakcja anafilaktyczna. 

Cóż to takiego? Jest to reakcja naszego organizmu na czynnik drażniący. Może przebiegać miejscowo lub ogólnoustrojowo, o różnym natężeniu. Reakcje uogólnione budzą najwięcej niepokoju z uwagi na potencjalnie ciężki charakter i obejmowanie swoim zakresem kilku układów naszego organizmu. 

Co może ją wywołać? Najważniejsze grupy czynników to te, które mogą prowadzić do wspomnianej reakcji ogólnoustrojowej: leki, pokarmy i jad owadów błonkoskrzydłych czyli pszczół, os, szerszeni. Pozostałe to dobrze znane alergikom pyłki i kurz, sierść zwierząt ale też kosmetyki czy słońce. 

Jak rozpoznać reakcję anafilaktyczną? Oczywiście podstawowym elementem jest ekspozycja na czynnik drażniący - przyjęcie leku, zjedzenie pokarmu czy użądlenie owada, a także zastosowanie kosmetyku lub przebywanie na słońcu. Reakcja miejscowa (obrzęk, swędzenie, wysypka) zwykle nie stanowi istotnego zagrożenia dla zdrowia i po przerwaniu ekspozycji z czasem organizm powróci do równowagi. 
Dużo bardziej niepokojąca jest reakcja uogólniona ponieważ może obejmować układ oddechowy i układ krążenia. Szczególnie alarmujące są negatywne zmiany drożności dróg oddechowych (chrypka, świsty przy oddychaniu, duszność) i spadek ciśnienia tętniczego. W przypadkach ekstremalnych silna reakcja anafilaktyczna może prowadzić do wstrząsu, który jest bezpośrednim zagrożeniem życia. W przypadku wystąpienia powyższych objawów należy niezwłocznie skontaktować się z dyspozytorem Centrum Powiadamiania Ratunkowego pod numerem 999 lub operatorem numeru 112, podać miejsce z którego dzwonimy i dokładnie opisać objawy. Dyspozytor podejmie decyzję o ewentualnym wysłaniu Zespołu Ratownictwa Medycznego.

Pierwsza pomoc w silnej reakcji anafilaktycznej zaleca podanie domięśniowe adrenaliny ze specjalnie w tym celu przygotowanej ampułkostrzykawki. Pozwala to zahamować, spowolnić reakcję na kilka minut. Nie powinno to jednak zastąpić pomocy medycznej, a jedynie być wstępem do niej. Osoby świadome swoich alergii powinny porozmawiać o tym ze swoim lekarzem rodzinnym. 

Pamiętajmy! Nie możemy stwierdzać, że nie jesteśmy uczuleni na jad owadów. Nasz organizm ciągle się zmienia i możemy jedynie powiedzieć, że nie byliśmy uczuleni, kiedy nas ostatnio coś użądliło. W przypadku wystąpienia ekspozycji bacznie obserwujmy poszkodowanego aby odpowiednio szybko zapewnić pomoc specjalistyczną.