Informator uniwersytecki

Ratujemy z ratownictwem - zatrucie czadem

Tlenek węgla, który nazywany również jest czadem to bezbarwny i bezwonny silnie trujący gaz, jest on lżejszy od powietrza i powstaje jako produkt niepełnego spalania substancji zawierających w cząsteczkach węgiel. Do takiej sytuacji może dojść wówczas podczas wadliwego działania urządzenia grzewczego, takiego jak piecyk gazowy, kominek czy też kuchnia węglowa.

Czy często dochodzi do zatruć tlenkiem węgla?
Z danych opublikowanych przez Państwową Straż Pożarną wynika, że w sezonie grzewczym 2022/2023 strażacy podjęli 2553 interwencji związanych z tlenkiem węgla. Poszkodowanych zostało 1087 osób, a 54 osoby zginęły. Rok wcześniej było to 2435 zdarzeń, w których zostało poszkodowanych 988 osób, a 43 osoby zginęły.

Jakie są objawy zatrucia tlenkiem węgla?
Zatrucie czadem można podzielić na dwa rodzaje. Jednym z nich jest stałe narażenie na ulatniających się w niewielkich ilościach czad. Osoby przebywające w takich pomieszczeniach mogą zaobserwować u siebie duszność, bóle oraz zawroty głowy, nudności, przewlekłe zmęczenie, problemy z pamięcią czy też przyśpieszenie tętna oraz oddechu. Przy wysokim stężeniu CO w powietrzu objawy pojawiają się natychmiastowo. Pierwszymi z nich są nagłe zaczerwienienie skóry, zawroty głowy, osłabienie oraz nudności, z czasem nasila się ból głowy, pojawia się senność, zaburzenia świadomości i równowagi. Jeżeli ratunek nie nadejdzie na czas dochodzi do utarty przytomności a następnie do śmierci.

Jak pomóc osobie u której podejrzewamy zatrucie tlenkiem węgla?
W tym wypadku musimy pamiętać przede wszystkim o naszym bezpieczeństwie, które jest najważniejsze. Jeśli jednak zdecydujemy się pomóc pamiętajmy aby poruszać się jak najbliżej podłogi, gdyż tlenek węgla jest lżejszy od powietrza i unosi się do góry. W pierwszej kolejności należy otworzyć szeroko okna i zapewnić dostęp świeżego powietrza. Poszkodowanego z cechami zatrucia trzeba jak najszybciej ewakuować w bezpieczne miejsce, poluzować ubrania i zapewnić dostęp powietrza. Jeżeli osoba nie oddycha, należy przystąpić do resuscytacji krążeniowo-oddechowej. Zawsze powinno się niezwłocznie wezwać Straż Pożarną oraz Zespół Ratownictwa Medycznego. Z pomieszczeń nie należy korzystać do momentu sprawdzenia przez strażaków pod kątem ulatniającego się czadu oraz neutralizacji przyczyny.

Jak zmniejszyć ryzyko zatrucia czadem?
Jeżeli korzystamy z pomieszczeń w których jest ryzyko potencjalnego ulatniania się tego niebezpiecznego gazu powinniśmy nabyć czujnik tlenku węgla. Nie należy zaklejać kratek wentylacyjnych, a także pamiętać o regularnym sprawdzaniu przez specjalistów urządzeń grzewczych oraz przewodów kominowych.