numer 025
Listopad 2023
8

#2_Jesteśmy przeciążeni informacyjnie, choć nie zawsze jesteśmy tego świadomi

APPiE_UpTo_2500


Szanowni Państwo, drodzy Studenci,
W BLASKU od ubiegłego roku gości stała rubryka: APPiE_UpTo_2500, której celem jest poszerzanie naszej wiedzy o różnych aspektach funkcjonowania psychicznego. Dzisiejsze 2500 znaków dotyczy codziennego przeciążenia poznawczego. Jeśli uznacie Państwo, że jakaś kwestia jest warta poruszenia w naszej rubryce na łamach BLASKU – napiszcie: appie@umlub.pl

Dr hab. n. med. Marzena Samardakiewicz, prof. UML
Koordynator APPiE

 
#2_2023/2024. Jesteśmy przeciążeni informacyjnie, choć nie zawsze jesteśmy tego świadomi
by mgr Magdalena Fryze

Witam Cię ponownie, mój Drogi Czytelniku,

Cieszę się, że tu zajrzałeś po wcześniejszym powiadomieniu na poczcie. Ale zanim zaczniesz czytać dalej … odpowiedzmy sobie szczerze, ile takich powiadomień otrzymujesz codziennie na smartfona każdego dnia? Pewnie całe tsunami!

Ufff… ta odpowiedź jest za nami. A teraz przyjrzyjmy się temu, jak wygląda twój dzień. Myślę, że mniej więcej tak:

Zacznijmy od samego rana. Budzisz się, a już przed pierwszym łykiem kawy sięgasz po telefon. Bo przecież Messenger, poczta, WhatsApp, portale społecznościowe mogły dostarczyć ci nowych wiadomości, które od razu musisz sprawdzić. Śniadanie? Oczywiście, ale towarzyszy ci scrollowanie Facebooka, Instagrama, X (dawnego Twittera) albo nawet najświeższe artykuły z Onetu, Rzeczpospolitej, Interii, WP… Już przy śniadaniu wchłaniasz tysiące informacji. Praca? Ależ oczywiście! Ale czy niemożliwe jest szybkie sprawdzenie, co nowego wydarzyło się w świecie? Takie małe odskoki od rzeczywistości, prawda? Co z tego, że masz ogrom obowiązków, jak na Instagramie rozpętała się kolejna burza. Wieczorem, po ciężkim dniu, można by pomyśleć o odpoczynku. Ale… ponownie sprawdzamy pocztę, czy nie ma nowych e-maili z pracy, dodatkowo nie zapominajmy o tym, że wieczorne wiadomości są bardzo ważne. Chociaż niekoniecznie te w telewizji. Może przeczytasz sobie kilka artykułów na portalach informacyjnych. Co wydarzyło się na świecie, a co w Polsce, w sporcie, w show biznesie? Oczywiście, jeszcze przed spaniem warto obejrzeć kilka odcinków swojego ulubionego serialu na Netflixie lub HBO.

To wszystko prowadzi nas do tego niezbyt lubianego przez nasz mózg stanu – przeciążenia informacyjnego. Nie ma co ukrywać, że wchłaniamy te wszystkie wiadomości, informacje jak gąbka, bez zastanowienia nad ich wartością. Niezależnie od tego, czy siedzimy przed telewizorem, czy tylko przekształcamy go w tło naszego dnia, informacje wpadają do nas bez naszej zgody, jakby same się wpychały.

Będąc w stanie przebodźcowania, czujemy się jak wypaleni, przytłoczeni i zmęczeni, zaniepokojeni, poirytowani. Nasz poziom stresu podnosi się, a my krążymy wokół naszych obowiązków jak szaleni, aby tylko nie ominąć żadnej wiadomości czy też emaila. To jak prawdziwy maraton! Chroniczne przebodźcowanie to zdecydowanie przepis na kłopoty. Na samym początku cierpi nasz sen. Zamiast zasnąć spokojnie, walczymy z myślami wirującymi w głowach. Pracoholizm czai się w kątach, bo zamiast choć czasem się odciąć, jesteśmy wciąż w pracy – albo fizycznie, albo w naszych myślach. Nasze zmysły stale zostają zasypywane informacjami z komputerów, smartfonów i innych urządzeń elektronicznych, odczuwamy napięcie stresowe, bo próbujemy przetwarzać te informacje szybciej niż jesteśmy w stanie. Niestety, skupianie uwagi na wielu rzeczach naraz niesie ze sobą konsekwencje. Nasza uwaga jest w stanie rozproszenia, a skupienie się na jednym zadaniu staje się prawdziwym wyzwaniem. Stan ciągłego pogotowia generuje stres, który z kolei wpływa na spadek kreatywności i poziomu satysfakcji. Odpoczynek? Wydaje się być czymś odległym, nierealnym. Zawsze wydaje się, że istnieje coś ważniejszego do zrobienia. Co gorsza, podejmowanie decyzji staje się równie trudne, jak przewidzenie pogody na miesiąc do przodu. Wydajemy się zmęczeni i przesiąknięci informacjami, a jednocześnie nie potrafimy przestać chcieć wiedzieć więcej i więcej. To jak błędne koło, które nieustannie się toczy.

Mając już świadomość tego, czym jest przeciążenie informacyjne, postarajmy się odpowiedzieć sobie wspólnie na pytanie, co jesteśmy w stanie zrobić, aby uniknąć przebodźcowania? Jak sobie z nim poradzić?

Kilka kroków, które można podjąć to:
1. planowanie czasu offline: zarezerwuj sobie czas bez smartfona i bez dostępu do bombardujących Cię informacji. To tak, jakbyś dał sobie wolne od bodźców na jeden dzień albo nawet cały weekend.
2. rutyna dla umysłu: twórz sobie powtarzalne rytuały. Takich jak odpoczynek przy ulubionej kawie na balkonie albo wieczorna pora relaksu przy delikatnej muzyce.
3. natura: wyjdź na spacer do lasu, do parku albo wyjedź na weekend poza miasto. To taki reset dla umysłu, odcięcie od codziennego natłoku informacji.  Delektuj się naturą i wsłuchaj w śpiew ptaków.
4. zadbaj o swój sen!

Możliwe również, że posiadasz już swoje sprawdzone sposoby! Ale jeśli ich nie masz, odważysz się spróbować?

 
grafika Akademickiej Pomocy Psychologicznej i Edukacyjnej
© 2022 Centrum Symulacji Medycznej UM w Lublinie