Informator uniwersytecki

Otwarcie Ośrodka Rehabilitacji Kardiologicznej Dziennej w SPSK Nr 4 w Lublinie

W Samodzielnym Publicznym Szpitalu Klinicznym Nr 4 w Lublinie został uruchomiony Ośrodek Rehabilitacji Kardiologicznej Dziennej, gdzie kompleksową pomoc otrzymują pacjenci po incydentach kardiologicznych, np. zawałach serca, po operacjach kardiochirurgicznych i z niewydolnością krążenia. Obecnie jest to możliwe dzięki udziałowi SPSK Nr 4 w Lublinie w programie KOS-zawał finansowanym przez Narodowy Fundusz Zdrowia.

W poniedziałek 30 października na prezentację ośrodka zaproszono dziennikarzy. W wydarzeniu uczestniczyli specjaliści: dr n. med. Robert Błaszczyk, kardiolog i koordynator programu KOS-zawał w SPSK Nr 4 w Lublinie, dr n. med. Anna Krawczyńska kierująca Zakładem Fizjoterapii SPSK Nr 4 w Lublinie oraz prof. dr hab. n. med. Andrzej Wysokiński, koordynator Kliniki Kardiologii SPSK Nr 4 w Lublinie, lekarz kierujący Klinicznym Oddziałem Kardiologii i Rehabilitacji Kardiologicznej z Pododdziałem Intensywnej Opieki Kardiologicznej SPSK Nr 4 w Lublinie, a także fizjoterapeuci i pacjenci nowego ośrodka.

W ramach programu lekarze, pielęgniarki, fizjoterapeuci, dietetycy i psycholodzy omawiają oraz ustalają z chorymi sposób leczenia i fizjoterapii. Zachęcają do zmiany nawyków zdrowotnych i do aktywności fizycznej dostosowanej do możliwości konkretnego pacjenta. Świadczenia są realizowane w ramach ubezpieczenia zdrowotnego.

Zawał mięśnia serca

– Najczęściej zawarł serca tworzy się na podłożu szeroko rozumianej miażdżycy. Zwykle pęka blaszka miażdżycowa, która krytycznie zwęża lub zamyka światło tętnicy wieńcowej i wtedy dochodzi do zawału mięśnia sercowego. Najczęstszym objawem zawału serca jest ból w klatce piersiowej. Zawał serca dotyka osób w bardzo różnym wieku. Obserwujemy go zarówno u 40-latków, jak i u osób w wieku 60, 70 czy 80 lat. W przypadku zawału serca bardzo ważny jest czas. Kardiolodzy mówią: „czas to mięsień”. Oznacza to, że im szybciej chory trafi do ośrodka kardiologii inwazyjnej, tym większe ma szanse na przeżycie i lepsze rokowanie – mówi dr n. med. Robert Błaszczyk.

Zawał mięśnia sercowego dotyka coraz młodsze osoby.

– Ma na to wpływ wiele czynników, między innymi styl życia. Żyjemy coraz szybciej, w pędzie i w stresie. Poza tym wiele osób pali papierosy i niezdrowo się odżywia, nieregularnie spożywa posiłki, także w porze wieczornej i nocnej. Plagą naszych czasów są nadwaga i otyłość. Do tego dochodzą inne używki, np. alkohol oraz brak ruchu. To wszystko ma wpływ na układ krążenia. Dlatego my, kardiolodzy propagujemy zdrowy styl życia – dodaje dr n. med. Robert Błaszczyk.


Opieka skoordynowana

Opieka nad pacjentem w ramach programu KOS-zawał zaczyna się już w szpitalu.

– Pacjent z zawałem serca, który jest przyjmowany do SPSK Nr 4 w Lublinie, zostaje objęty kompleksową opieką. W ramach tej opieki koordynator programu, którym w naszym szpitalu jest pan dr Robert Błaszczyk, ustala plan postępowania z chorym. Osoba po zawale serca ma wykonywane kompleksowe badania. Ma również przydzieloną określoną liczbę porad lekarskich poza kolejnością, podobnie jak to jest w pakiecie onkologicznym. W ramach koordynowanej opieki kardiologicznej każdy pacjent powinien odbyć rehabilitację kardiologiczną – mówi dr n. med. Anna Krawczyńska, która odpowiada za organizację Ośrodka Rehabilitacji Kardiologicznej Dziennej.

Cztery moduły

W ramach programu pacjent zostaje objęty kompleksową opieką specjalistów: lekarzy, pielęgniarek, fizjoterapeutów, dietetyków oraz psychologów.

 – Program KOS-zawał ma cztery moduły. Pierwszy dotyczy leczenia w szpitalu, w tym leczenia inwazyjnego – angioplastyki tętnic wieńcowych albo operacji pomostowania aortalno-wieńcowego, czyli tzw. by-passów. W ramach drugiego modułu pacjent jest objęty opieką w poradni kardiologicznej, odbywa co najmniej pięć wizyt i przechodzi niezbędne badania oceniające stan układu krążenia, typu echo serca, próba wysiłkowa, regularna kontrola lipidogramu. Kolejny moduł to moduł elektrofizjologiczny. Jeśli chory wymaga wszczepienia urządzeń typu stymulator, kardiowerter - defibrylator, to też dzieje się to szybko i sprawnie. Czwarty moduł dotyczy rehabilitacji kardiologicznej, która po zawale serca powinna rozpocząć się jak najszybciej. Wówczas rokowania są najlepsze z możliwych – mówi dr n. med. Robert Błaszczyk.


Ośrodek Rehabilitacji Kardiologicznej Dziennej

Po wykonaniu próby wysiłkowej pacjent jest kwalifikowany do określonego modelu rehabilitacji w zależności od jego poziomu wydolności układu krążenia. Jest on prowadzony w Ośrodku Rehabilitacji Kardiologicznej Dziennej SPSK Nr 4 w Lublinie.

Modele rehabilitacji realizowane w ramach KOS-zawał składają się z kilku elementów: treningów interwałowych z indywidualnie dostosowanym obciążeniem treningowym, ćwiczeń czynnych, z oporem, oddechowych. Dodatkowo pacjenci uczestniczą w treningach relaksacyjnych. Fizjoterapeuci prowadzą również edukację pacjentów w zakresie podejmowania bezpiecznej aktywności fizycznej.

- Ośrodek Rehabilitacji Kardiologicznej Dziennej został wyposażony w cykloergometry z możliwością monitorowania parametrów pacjenta w trakcie treningu, takich jak zapis akcji serca-EKG, wartości tętna i ciśnienia krwi. Dzięki temu jest możliwość podjęcia przez personel szybkich działań w przypadku niepokojących reakcji pacjenta na wysiłek, co podnosi poziom bezpieczeństwa pacjenta w trakcie treningu. Ośrodek dysponuje również bieżnią do wykonywania testów wysiłkowych oraz ergospirometrem. Ergospirometria jest badaniem wykonywanym w celu oceny wydolności układu oddechowo i jego odpowiedzi na podejmowany wysiłek. Posiadany przez Ośrodek ergospirometr jest pierwszym tego rodzaju aparatem w szpitalu, co otwiera nowe możliwości diagnostyczne również dla innych grup pacjentów np. pacjentów pulmonologicznych. Dodatkowo na wyposażeniu ośrodka są aparaty do EKG i Holter EKG, które umożliwiają szybkie przeprowadzenie oceny stanu pacjenta - mówi dr n. med. Anna Krawczyńska.

Wyposażenie Ośrodka Rehabilitacji Kardiologicznej Dziennej:

- Defibrylator Mediana D500
- Bieżnia BTL Treadmill
- Aparat EKG Flexi (mobilny)
- Aparat EKG BTL MT Plus
- System Holtera EKG BTL H600
- Rejestrator Holtera EKG
- Cykloergometr Ergoselect 200 – 4 sztuki
- System Ergospirometryczny Moduł Wysiłkowy
- Kardiomonitor Vista 120 sn VFSVD4013
- Cykloergometr Ergoselect 600 poziomy


Zmniejszenie śmiertelności

– Pacjent po zawale mięśnia sercowego jest narażony na różne powikłania, które przed uruchomieniem programu nie były w pełni diagnozowane. Należą do nich m.in. niewydolność serca, zaburzenia rytmu serca, tętniak lewej komory, częstoskurcze, dlatego w programie KOS-zawał jest wykonywane badanie pracy serca holterem EKG. Wszystko po to, aby zapobiec powikłaniom po wyjściu pacjenta ze szpitala i zmniejszyć śmiertelność osób po zawale serca, która w Polsce wynosiła średnio ok. 20 procent przed uruchomieniem programu KOS-zawał – mówi prof. dr hab. n. med. Andrzej Wysokiński.

W Polsce co roku odnotowuje się ok. 70 tys. zawałów serca. Częściej występuje one u mężczyzn niż u kobiet. Ze statystyk szpitali, w których program KOS-zawał już działa, wynika że śmiertelność pacjentów zmniejszyła się o ok. 30 procent w pierwszym roku po wystąpieniu zawału serca.