numer 025
Listopad 2023
5

Wyzwania w kształceniu przyszłych farmaceutów

W oczekiwaniu na ukazanie się nowego standardu kształcenia studentów kierunku farmacja, Wydział Farmaceutyczny UM w Lublinie już podejmuje działania prowadzące do zmian w programach studiów, by przygotować naszych Absolwentów do nowych wyzwań i aktualnych potrzeb rynku pracy. Farmacja w Polsce, w tym kształcenie przyszłych farmaceutów, w ostatnich latach uległy zasadniczym przeobrażeniom, stąd konieczne wydają się zmiany w sposobie i formach kształcenia studentów.
Przyszły farmaceuta podczas swojej wieloletniej drogi do uzyskania prawa wykonywania zawodu i obecnie, 11-semestralnych studiów, zdobywa wiedzę z wielu dyscyplin naukowych, rozpoczynając od nauk podstawowych i kończąc na przedmiotach zawodowych. Aby ukończyć studia na swoim wymarzonym kierunku, studenci muszą zmierzyć się z ogromem pracy, dlatego też samodyscyplina to ich najlepszy przyjaciel, a formy kształcenia i sposób przekazywania wiedzy przez nauczycieli akademickich wydają się kluczowe i mają niebagatelny wpływ na zdobycie wiedzy, umiejętności i kompetencji pozwalających na zatrudnienie na wymarzonym stanowisku. Atutem naszego systemu kształcenia jest także to, że – choć większość studentów chce podążać ścieżką kariery farmaceuty aptecznego, szpitalnego lub sprawującego opiekę farmaceutyczną – są przygotowywani także do pracy w innych miejscach, chociażby w szpitalu, jako farmaceuta kliniczny czy w przemyśle farmaceutycznym.

W zawód farmaceuty wpisane jest ustawiczne kształcenie, ciągłe doskonalenie się i zdobywanie nowej wiedzy. Konieczny jest więc rozwój kształcenia podyplomowego, z programem studiów „szytym na miarę”, zgodnie z potrzebami pracodawców czy samych farmaceutów (vide: „Opieka farmaceutyczna w chorobach cywilizacyjnych” – studia podyplomowe prowadzone na naszym Uniwersytecie), które dają możliwości pogłębiania wiedzy i stania się specjalistą w danej dziedzinie.
Zdjęcie ilustracyjne z platformy unsplash.com. Przedstawia regał, na półkach ustawione są różnej wielkości słoiczki z lekami
fot. ilustracyjne, unsplash.com
Toczące się prace nad nowym standardem kształcenia, jak również te podejmowane przez władze Wydziału są ukierunkowane głównie na zajęcia kształtujące umiejętności praktyczne. Szansą są zajęcia praktyczne w Centrum Symulacji Medycznej, w ramach wielu przedmiotów, w tym farmakologii, farmacji klinicznej czy opieki farmaceutycznej. Dzięki nim studenci mogą wczuć się na chwilę w rolę „prawdziwego” farmaceuty i zmierzyć się, właściwie po raz pierwszy, z wywiadem farmaceutycznym, wprowadzającym w tematykę przeglądów lekowych, czy naukę komunikacji z pacjentem. Jeżeli świadczenia opieki farmaceutycznej, takie jak przeglądy lekowe czy usługa Nowy Lek, na dobre zagoszczą w polskich aptekach i gabinetach opieki farmaceutycznej, takie zajęcia będą jednymi z ważniejszych w całym procesie kształcenia. Warto rozwijać także zajęcia interdyscyplinarne, ze zwróceniem szczególnej uwagi na techniki komunikacji w zespole terapeutycznym, z lekarzami i innymi przedstawicielami zawodów medycznych. Istotne jest, aby opuszczający mury Uczelni Absolwent posiadał nie tylko gruntowną wiedzę o leku i jego stosowaniu, ale także umiał ją przekazać pacjentowi.

By osiągnąć cel, jakim jest upraktycznienie kształcenia na kierunku farmacja niezbędna jest zmiana form kształcenia. Wspomniane już zajęcia z pacjentem symulowanym w Centrum Symulacji Medycznej to wielkie osiągnięcie, ale ogromnym wyzwaniem, zarówno dla nauczycieli, ale również studentów, stają się także inne, nowoczesne metody kształcenia, jak przykładowo metody interaktywne, wirtualizacja, zaangażowanie sztucznej inteligencji, czy też metody mikropotwierdzeń kształtujące umiejętności kreatywnego myślenia i komunikowania się. 
Bardzo ważna jest świadomość samych dydaktyków, iż zmiany i uatrakcyjnianie/unowocześnianie metod kształcenia są konieczne, ale taki sposób nauczania wymaga również zaangażowania samych studentów. 
Wprowadzanie takich metod nauczania ma na celu przede wszystkim rozwinięcie umiejętności praktycznych u studentów, takich jak precyzyjne myślenie farmaceutyczne, kreatywne podejście do rozwiązywania problemów, umiejętność wykorzystywania różnorodnych narzędzi umożliwiających przekazywanie praktycznej wiedzy i umiejętności. Ta praktyczna wiedza w dziedzinie nauk farmaceutycznych pozwala na wprowadzenie studentów w realia pracy w aptekach, laboratoriach farmaceutycznych oraz innych instytucjach związanych z sektorem farmaceutycznym. W tym też celu rozwijamy szeroko pojętą współpracę z firmami farmaceutycznymi, hurtowniami, przemysłem; o oparciu o doskonałą współpracę z Samorządem Aptekarskim (podziękowania dla Lubelskiej Okręgowej Izby Aptekarskiej i Pana Prezesa dr hab. Tomasza Baja) podpisane listy intencyjne i umowy umożliwią poszerzenie możliwości odbywania stażu i praktyk, a najlepszym, najbardziej zmotywowanym studentom, uzyskanie stypendiów. To doskonała okazja do pogłębienia i zrozumienia różnych dziedzin farmacji i rozwoju umiejętności, które są nieodzowne w dynamicznym i konkurencyjnym środowisku farmaceutycznym.
Podsumowując: Farmacja na Wydziale Farmaceutycznym UML to:
  • Jasno wytyczone i konsekwentnie realizowane cele kształcenia, zmierzające do przygotowania wysoko wykwalifikowanego, odpowiedzialnego i otwartego na wyzwania współczesnego świata Absolwenta, który jest świadomy swojej społecznej roli, potrafi wykorzystać potencjał intelektualny w szerzeniu wiedzy medyczno-farmaceutycznej i zachowań prozdrowotnych oraz realizuje najwyższe standardy jakości w swoim zawodzie przestrzegając zasad etyki zawodowej.
  • Niezwykle atrakcyjny sposób kształcenia i program studiów zgodny ze standardami, wzbogacony o szeroki wybór zajęć fakultatywnych z możliwością wyboru jednego z 4 bloków specjalnościowych (analiza farmaceutyczna, lek roślinny, postępy farmakoterapii i farmacja przemysłowa). To sposób kształcenia wyróżniający się etapowością, zakładającą zdobycie fundamentalnej wiedzy, a następnie jej poszerzenie o umiejętności praktyczne niezbędne w przyszłej pracy zawodowej.
  • Możliwość realizacji zajęć dydaktycznych w nowoczesnych i profesjonalnie wyposażonych pracowniach, laboratoriach, salach seminaryjnych i wykładowych zlokalizowanych w nowych budynkach dydaktycznych.
  • Kształtowanie właściwych cech Absolwenta, dzięki którym łatwo odnajdzie swoje miejsce na rynku pracy i osiągnie sukces zawodowy, przygotowanego do samodzielnej pracy w aptece ogólnodostępnej i szpitalnej, aktywnie uczestniczącego w procesie farmakoterapii (opieka farmaceutyczna, farmacja kliniczna), a także do pracy poza apteką, tj. w miejscach wytwarzania produktów leczniczych, suplementów diety i wyrobów medycznych oraz w instytucjach odpowiedzialnych za gospodarkę lekową.
  • Kształtowanie umiejętności komunikacji i współpracy z innymi zawodami medycznymi oraz sprawdzenie swoich umiejętności podczas zajęć z pacjentem symulowanym oraz zajęć z wykorzystaniem nowoczesnych narzędzi edukacyjnych, np. drzewa decyzyjne czy oprogramowanie wspierające proces kompleksowej opieki farmaceutycznej.
  • Możliwość uczestniczenia w działalności naukowo-szkoleniowej organizacji studenckich, w tym Polskiego Towarzystwa Studentów Farmacji i kół naukowych w połączeniu z aktywnym uczestniczeniem w projektach naukowych, własnych i w oparciu o badania naukowe pracowników. To ważne! Wydział Farmaceutyczny UML w przedostatniej ocenie parametrycznej uzyskał najwyższa kategorie A+, w ostatniej-wysoką kategorię A. 
  • Dbamy o rozwój naukowy Studentów z możliwością Ich uczestniczenia w pracach badawczych multidyscyplinarnych zespołów naukowych kierowanych przez naukowców o ugruntowanej renomie, tym samym o kształcenie kompetencji w oparciu o osiągnięcia naukowe. Jednocześnie, stawiamy na rozwój i mobilność Studentów realizując współpracę z wieloma cenionymi ośrodkami krajowymi i zagranicznymi, także w ramach programu Erasmus+, dążąc do stworzenia międzynarodowej wspólnoty akademickiej oddanej pracy naukowej i ochronie zdrowia pacjentów.
  • Wybierając Wydział Farmaceutyczny Uniwersytetu Medycznego w Lublinie Studenci otrzymują gwarancję najwyższej jakości kształcenia w powiązaniu z badaniami naukowymi oraz połączenie tradycyjnych wartości związanych z troską o człowieka z wyzwaniami współczesnego świata.
Dziękuję wszystkim Pracownikom Wydziału Farmaceutycznego za ogromne zaangażowanie, pasje w realizacje celów naukowych i tych związanych z kształceniem, a wszystkim Studentom życzę radości ze studiowania i gratuluję wyboru Uczelni i Wydziału.


Z pozdrowieniami,
prof. dr hab. n. farm. Grażyna Biała, Dziekan Wydziału Farmaceutycznego
wraz z Kolegium Dziekańskim
© 2022 Centrum Symulacji Medycznej UM w Lublinie