Informator uniwersytecki

Otyłość pandemią XXI wieku - podsumowanie konferencji

4 marca obchodzony jest Światowy Dzień Otyłości, z tej okazji 5 marca w CSM została zorganizowana konferencja "Otyłość pandemią XXI wieku" skierowana do młodzieży szkół ponadpodstawowych. Na wydarzenie złożyły się wykłady i warsztaty praktyczne.

Organizatorem wydarzenia była pani prof. Beata Matyjaszek-Matuszek wraz z pracownikami Klinicznego Oddziału Endokrynologii, Diabetologii i Chorób Wewnętrznych SPSK Nr 4 w Lublinie, Ośrodek Komunikacji i Promocji Uniwersytetu Medycznego w Lublinie oraz Samodzielny Publiczny Szpital Kliniczny Nr 4 w Lublinie.

Program wydarzenia obejmował:
09:30-09:55 – briefing prasowy
10:00-10:05 – rozpoczęcie konferencji i powitanie uczestników
10:05-10:20 – "Otyłość niejedną ma twarz" prof. dr hab. Beata Matyjaszek-Matuszek
10:20-10:35 – "Goodbye BMI. Zauważmy otyłość" lek. Jakub Gołacki
10:35-10:50 – "Wyleczmy otyłość: 5 filarów" dr n. med. Monika Lenart-Lipińska
 
Projekcję filmu „Słowa, które kaleczą”, historie pacjentek z otyłością.
 
10:50-11:00 – dyskusja
11:00-12:15 – warsztaty w podgrupach
I. Warsztat żywieniowy: mgr Magdalena Partyka + lek. Magdalena Woźniak/ dr n.med. Mariusz Kowalczyk
II. Warsztat diagnostyczny: mgr Anna Chitryń + dr n.med. Aneta Szafraniec-Porada/ dr n.med. Joanna Malicka
III. Warsztat fizjoterapeutyczny: lek. Jakub Wronecki/ dr n.med. Ewa Obel
IV. Warsztat psychologiczny: lek. Magdalena Skorek + lek. Joanna Szydełko/ dr n. med. Monika Lenart-Lipińska
V. Warsztat farmakoterapii: dr n.med. Paulina Terlecka + lek. Dominik Porada/ Ewa Kiszczak-Bochyńska
 
12:15-12:30 – podsumowanie warsztatów na auli


Dziękujemy uczniom I Liceum Ogólnokształcącego im. Stanisława Staszica w Lublinie, IX Liceum Ogólnokształcącemu im. Mikołaja Kopernika w Lublinie, XXX Liceum Ogólnokształcącemu im. ks. Jana Twardowskiego w Lublinie, II Liceum Ogólnokształcącemu im. Krzysztofa Kamila Baczyńskiego w Świdniku i Zespołowi Szkół Chemicznych i Przemysłu Spożywczego w Lublinie za obecność, aktywny udział i konstruktywne podsumowanie wydarzenia.

Wprowadzeniem do konferencji „Otyłość pandemią XXI wieku” było spotkanie prasowe, na którym określono cele wydarzenia. Rzecznik prasowy UMLub Wojciech Brakowiecki we wstępnie wskazał, że konferencja nie będzie sensu stricto naukowa, będzie przede wszystkim adresowana do młodzieży szkół ponadpodstawowych, a to dlatego, z czego zdajemy sobie sprawę – otyłość jest pandemią i chorobą cywilizacyjną we współczesnym świecie. 

W spotkaniu przed konferencją 5 marca biorą udział pani profesor Beata Matyjaszek-Matuszek, pan profesor Kamil Torres, prorektor ds. kształcenia i dydaktyki, prowadzenie Wojciech Brakowiecki, rzecznik prasowy.

 
Zapraszamy do zapoznania się z zapisem konferencji.
Wojciech Brakowiecki: Pani Profesor w związku z obchodzonym wczoraj Światowym Dniem Otyłości odbyło się wiele konferencji i spotkań, w których brała Pani udział. Dzisiaj kontynuujemy w Lublinie, miejsce nie jest przypadkowe i adresaci przekazu nie są przypadkowi. 

Prof. Beata Matyjaszek-Matuszek: Tak, adresaci nie są przypadkowi, ponieważ chcemy mówić głośno i do wszystkich, czyli także do ludzi młodych, którzy zaczynają swoje dorosłe życie, że otyłość jest chorobą, że otyłość jest chorobą przewlekłą, że otyłość jest chorobą, która niestety nie poddaje się remisji, czyli nie ma samowyleczenia. Jest to choroba, która ma skłonność do nawrotów. Jest to choroba, która niestety – już dzisiaj to wiemy – daje ponad 200 powikłań. Co wobec tego chcemy powiedzieć dzisiaj z okazji wczorajszego Światowego Dnia Otyłości? Po pierwsze chcemy zwrócić uwagę na to, jak wielkie zagrożenie stanowi choroba otyłościowa. Drugie przesłanie jest takie, aby mówić wspólnym językiem. Jak wielka jest niewiedza naszego społeczeństwa obrazuje badanie ankietowe, które zostało opublikowane w 2021 roku w ramach kampanii „Porozmawiajmy szczerze o otyłości”. Powiem tylko, że propagatorem i twarzą tej kampanii jest aktor Cezary Żak. To badanie ankietowe wykazało, że tylko 13% naszego dorosłego społeczeństwa traktuje otyłość jako chorobę. Czyli prawie 80% uważa tę chorobę tylko za defekt kosmetyczny. Nie ma innej choroby tak przezroczystej, tak niedodiagnozowanej i tak nierozpoznawalnej, a przecież rozpoznanie tej choroby możemy stawiać na ulicy... Dlatego staramy się mówić wspólnym językiem, nie mówimy dzisiaj „gruby”, „otyły”, a nawet żartobliwie „puszysty”, czy „przy kości”, mówimy „pacjent z otyłością”, „pacjent chorujący na otyłość”, tak jak nie mówimy astmatyk czy diabetyk, tylko mówimy osoba z astmą oskrzelową, osoba z cukrzycą. 

Podobnie zmiana narracji dotyczy leczenia, nie odchudzamy się z otyłości, nie zrzucamy kilogramów, po prostu leczymy chorobę otyłościową, tak jak każdą inną chorobę przewlekłą.

WB: Panie Rektorze, integralną częścią tej naszej konferencji będą warsztaty, dedykowane dla młodzieży szkół ponadpodstawowych i dlatego miejsce, gdzie teraz jesteśmy, nie jest przypadkowe, bo Centrum Symulacji Medycznej jest stworzone po to, żeby między innymi takie warsztaty realizować. 

Prof. Kamil Torres: Bardzo dziękuję, Pani Profesor, za to ważne przesłanie, że otyłość rzeczywiście może dotyczyć każdego i może dotyczyć każdego w każdym wieku. Cieszę się, że ta inicjatywa organizowana przez Samodzielny Publiczny Szpital Kliniczny nr 4 i Uniwersytet znajduje swoje odzwierciedlenie w ramach Medycznego Forum Edukacyjnego dla młodzieży z naszego województwa, uczestników, którzy są osobami młodymi, bo prościej jest zapobiegać niż leczyć. Koledzy z Kliniki przygotowali cykl warsztatów dotyczących zdrowego odżywiania, profilaktyki, leczenia osób z otyłością. Centrum Symulacji Medycznej kolejny raz jest platformą, która wspiera dydaktykę kliniczną.

WB: Bardzo dziękuję. Państwo dziennikarze, to jest czas dla państwa.

Dominik Smaga RMF FM: Pani Profesor, jaka jest główna przyczyna tego, że zmagamy się z otyłością?

BMM: Gdybyśmy chcieli porozmawiać o patogenezie, o przyczynach choroby otyłościowej, to myślę, że tych czynników byłoby mnóstwo. Myślę, że powinniśmy ująć to w ten sposób, że zawsze, kiedy będzie dodatni bilans energetyczny, dojdzie do odkładania tkanki tłuszczowej; a więc jeżeli te kalorie, które przyjmujemy codziennie, są zdecydowanie większe niż wydatek energetyczny, albo wcale kalorie nie są obfite, ale wydatek jest żaden, zawsze będzie dodatni bilans, a więc czynników prowadzących do otyłości będzie dużo. Musimy sobie powiedzieć jasno, że choroba otyłościowa to jest choroba pierwotna, wynikająca z dodatniego bilansu energetycznego; ona stanowi ponad 95% wszystkich przypadków. Tylko niewielki procent to są tak zwane otyłości wtórne, wynikające z uwarunkowań genetycznych, endokrynologicznych, neurologicznych, psychiatrycznych, czy na przykład polekowych. 

DS: Wspomniała pani podczas brifingu o ponad 200 chorobach, które są skutkiem otyłości, jakiś przypadek?

BMM: Tak i to jest przerażające, często ludzie mówią „mam otyłość, ale ona mi niczym nie zagraża, w niczym nie przeszkadza”. To nie jest prawda, do pewnego momentu rzeczywiście ta choroba nie daje powikłań i może uśpić czujność, ale dzisiaj już wiemy, że tych powikłań jest ponad 200, i możemy je pogrupować. To są powikłania metaboliczne, a więc cukrzyca czy inne zaburzenia gospodarki węglowodanowej, to są powikłania sercowo-naczyniowe. Mówimy dzisiaj „zawał, udar, zgon sercowo-naczyniowy, to są najczęstsze powikłania choroby otyłościowej”. Ale pamiętajmy także o takich powikłaniach, jak bezdech senny, który powoduje, że pacjenci nie śpią odpowiednio w nocy, przez co ciągu dnia są zmęczeni i niestety na przykład źle prowadzą swoje auta. Inne powikłania to są powikłania narządowe ze strony wątroby, nerek, ze strony narządów, takich jak stawy, cały układ kostno-stawowy. Mamy też dowody na to, że wiele nowotworów jest uwarunkowanych przez chorobę otyłościową. 

DS: Czy duża grupa pacjentów z otyłością trafia do Kliniki Endokrynologii?

BMM: Trafia bardzo dużo i myślę, że gdybyśmy mieli możliwości leczenia i przyjmowania tylko pacjentów z chorobą otyłościową, to byłoby ich równie dużo. Według ostatniego raportu NIK z 2021 roku w Polsce żyje około 9 milionów ludzi z nadwagą i otyłością; nadwaga to jest taki stan przedotyłościowy.

DS: Jak duży procent, odsetek z 9 milionów stanowią młodzi ludzie?

BMM: Nie ma takiej statystyki. Wydaje mi się, że to zależy od płci. My się czasami zastanawiamy, czy otyłość ma płeć, czy otyłość ma twarz mężczyzny, czy otyłość ma twarz kobiety. Dzisiaj szacunkowo uważamy, że w całej populacji zdecydowanie częściej chorują mężczyźni. Ale w życiu każdego mężczyzny i w życiu każdej kobiety są fazy zwiększonej zachorowalności na tę chorobę. Na przykład u kobiety to jest na pewno okres około trzydziestego roku życia, kiedy kobiety są w tym chyba najczęstszym okresie po urodzeniu swego pierwszego, czy drugiego, czy kolejnego dziecka; a później kolejnym okresem jest okres okołomenopauzalny, kiedy z powodu niedoboru estrogenów skłonność do występowania choroby otyłościowej jest zdecydowanie większa w życiu kobiety.


Serdecznie dziękujemy wszystkim za wkład wniesiony w organizację oraz za obecność.

Marszałek województwa lubelskiego Jarosław Stawiarski, wojewoda lubelski Krzysztof Komorski, prezydent Miasta Lublin Krzysztof Żuk oraz Kuratorium Oświaty w Lublinie objęli wydarzenie patronatem honorowym.
Patronat medialny nad wydarzeniem sprawują Radio Lublin, TVP 3 Lublin i Dziennik Wschodni.

Przygotowała: Justyna Jóźkiewicz, Ośrodek Komunikacji i Promocji, Dział Blask
Fot. Łukasz Głaczkowski SPSK nr 4