Informator uniwersytecki

II Kongres Krajowej Izby Fizjoterapeutów

W dniach 12-15 czerwca 2024 roku Kraków stał się stolicą fizjoterapii. Pod hasłem „Interdyscyplinarność przyszłością rehabilitacji” odbył się II Kongres Krajowej Izby Fizjoterapeutów (KIF), na którym eksperci polscy i zagraniczni wymieniali się wiedzą i doświadczeniem. W Kongresie KIF wzięło udział 1700 osób. W wydarzeniu nie zabrakło również reprezentacji Lubelszczyzny, w tym pracowników Uniwersytetu Medycznego w Lublinie.

Podczas czterech dni Kongresu KIF uczestnicy mogli wysłuchać wykładów wybitnych specjalistów z zakresu fizjoterapii, medycyny, psychologii, dietetyki oraz innych dziedzin. W trakcie paneli dyskutowano o najważniejszych kwestiach dotyczących kształcenia przed- i podyplomowego, systemu uzdrowiskowego oraz wykształcenia i kompetencji fizjoterapeutów w Polsce i na świecie. Dużym zainteresowaniem cieszyły się również warsztaty. Uczestnicy mogli doskonalić praktyczne umiejętności, poznać najnowsze techniki i metody oraz nauczyć się wykorzystywać nowoczesny sprzęt diagnostyczny.

W pierwszym dniu Kongresu (12 czerwca 2024) odbyło się Forum Dziekanów – panel dyskusyjny ekspertów kształcenia przed dyplomem. W imieniu dziekana Wydziału Nauk o Zdrowiu – Pana dra hab. n. o zdr. Mariusza Wysokińskiego, profesora UM, Uniwersytet Medyczny na II Kongresie Krajowej Izby Fizjoterapeutów reprezentowała dr hab. n. med. Alicja Wójcik-Załuska, profesor UM, biorąc udział w panelach dotyczących kształcenia przed- i podyplomowego fizjoterapeutów.

Panel dyskusyjny ekspertów kształcenia podyplomowego moderował dr hab. Jan Szczegielniak, konsultant krajowy w dziedzinie fizjoterapii, który przedstawił sprawozdanie obrazujące aktualny stan specjalizacji. W trakcie dyskusji przedstawiono „za i przeciw” specjalizacji ogólnej (jednokierunkowej) i kierunkowej – każdy uczestnik debaty mógł przedstawić swoje zdanie – wizję. Widoczna była potrzeba dyskusji nad kierunkiem zmian w specjalizacji z zakresu fizjoterapii. Ponadto prezes Krajowej Rady Fizjoterapeutów przedstawił aspekty dotyczące finansowania specjalizacji ze środków publicznych.

Tematem kolejnego panelu dyskusyjnego było „Wykształcenie i kompetencje podyplomowe fizjoterapeutów w różnych krajach”. Zrzeszył on wielu zagranicznych specjalistów, którzy przedstawili systemy kształcenia i kompetencje fizjoterapeutów w krajach, takich jak: Czechy, Holandia, Hiszpania, Wielka Brytania, Stany Zjednoczone i Kanada. Poruszono zagadnienie „direct access” dotyczące możliwości przepisywania przez fizjoterapeutów leków wykorzystywanych w fizykoterapii, specjalizacji w różnych krajach, autonomii fizjoterapeutów oraz potencjalnych zmian, jakie można wdrożyć w systemach kształcenia w Polsce.

Równie ważną tematykę poruszono w trakcie panelu „Uzdrowiska jako interdyscyplinarne ośrodki leczenia i fizjoterapii”, w trakcie którego przedstawiono potencjał polskich uzdrowisk, a także zagrożenia dla współczesnego lecznictwa uzdrowiskowego.

W trakcie uroczystej gali otwarcia II Kongresu KIF, która rozpoczęła się 13 czerwca w samo południe od hejnału, uczestnicy mieli okazję wysłuchać wystąpienia dra Tomasza Dybka – prezesa Krajowej Rady Fizjoterapeutów.

Wykład inauguracyjny pt. „Standaryzacja fizjoterapii w oparciu o praktykę i dowody naukowe” wygłosił prof. Andrzej Czamara. Równie cenna była prelekcja dra hab. Michała Rusinka dotycząca świadomej i poprawnej komunikacji, która jest niezbędnym narzędziem wszystkich przedstawicieli zawodów medycznych.

​Sesje tematyczne oraz warsztaty zdominowały kolejne dwa dni kongresu. Poruszone zostały wówczas zagadnienia związane m.in. z diagnostyką obrazową, uroginekologią, intensywną terapią, prerehabilitacją, ortopedią, geriatrią, medycyną sportową, kardiologią i balneologią.

Uniwersytet Medyczny w Lublinie miał swoich reprezentantów również w tych punktach programu II Kongresu Krajowej Rady Fizjoterapeutów.

W jednej z sesji naukowych wystąpił mgr Karol Sitarz, asystent w Zakładzie Rehabilitacji i Fizjoterapii Uniwersytetu Medycznego w Lublinie. Tematem sesji podzielonej na cztery wykłady były „Komplikacje w procesie fizjoterapii po ortopedycznych zabiegach chirurgicznych”. Sesja została przygotowana przez interdyscyplinarny i międzynarodowy zespół, w skład którego wchodzili: mgr Karol Sitarz, lek. med. Karolina Stępień, dr Bartosz Rutowicz oraz mgr Seweryn Krzywoń, na co dzień mieszkający i pracujący w Czechach. Cała sesja dotyczyła artrofibrozy, powikłania pooperacyjnego, w którym występuje wygórowana odpowiedź organizmu związana z przerostem tkanki włóknistej, powodująca znaczące ograniczenie zakresu ruchu. Począwszy od sytuacji, w której wspólnie w zespole klinicznym, fizjoterapeutów i lekarzy ortopedów – operatorów, staramy się odnaleźć i wyłapać spośród pacjentów tych, którzy znajdują się w grupie ryzyka wystąpienia artrofibrozy po przebytym zabiegu chirurgicznych. Przez stan pooperacyjny, w którym szybkie działanie i reagowanie na pojawiające się objawy u pacjentów mogące świadczyć o tym, że artrofibroza, jako komplikacja może wystąpić lub zaczyna się pojawiać. Aż po przedstawienie postępowania fizjoterapeutycznego u pacjentów, u których artrofibroza wystąpiła.

Tematyka wystąpienia mgra Karola Sitarza dotyczyła przedoperacyjnej prewencji komplikacji po ortopedycznych zabiegach chirurgicznych na przykładzie artrofibrozy. Zagadnienie artrofibrozy zostało omówione w kontekście pacjenta pourazowego, przedoperacyjnego, pacjenta czekającego i przygotowującego się do zabiegu chirurgicznego. Słuchacze mogli dowiedzieć się, jak ocenić ryzyko wystąpienia artrofibrozy, jako powikłania po zabiegu oraz jak wybrać optymalny czas na zabieg, tak aby zniwelować możliwość wystąpienia komplikacji pooperacyjnych. Na jakie aspekty zwrócić uwagę, kwalifikując pacjentów do grupy ryzyka wystąpienia artrofibrozy oraz następnie, jak obserwować i przygotowywać takich pacjentów do zabiegu.

W blokach warsztatowych, w trakcie których uczestnicy II Kongresu KIF mogli wzbogacić swoje umiejętności praktyczne dwa półtoragodzinne warsztaty poprowadził dr n. med. Piotr Kwiatkowski – adiunkt w Zakładzie Rehabilitacji i Fizjoterapii Uniwersytetu Medycznego w Lublinie. Tematem warsztatów było „Wykorzystanie technik mięśniowo-powięziowych w dysfunkcjach kończyny dolnej, miednicy i odcinka lędźwiowego kręgosłupa”. Cieszyły się one dużą popularnością i na każdym z nich był komplet uczestników.

Prowadzący przedstawił zainteresowanym różne techniki wykorzystywane w niwelowaniu problemów bólowych w obrębie kończyn dolnych, miednicy i lędźwi oraz w przywracaniu równowagi w układzie powięziowym. Pracując w taki sposób z pacjentem, terapeuta nie koncentruje się na wybranej miejscowo dysfunkcji, ale na koncepcji taśm mięśniowo-powięziowych, które tworzą obszerną sieć oplatającą całe ciało pacjenta. Dlatego oddziaływanie na nie w okolicy głowy i obręczy barkowej może wywołać pożądane efekty nawet w obrębie miednicy i kończyn dolnych.

Kolejny warsztat pt. „Manualny drenaż limfatyczny (MDL)” poprowadzili dr n. o zdr. Justyna Chmiel, profesor UM, oraz dr n. o zdr. Kamil Chołuj, profesor UM – pracownicy Zakładu Rehabilitacji i Fizjoterapii Uniwersytetu Medycznego w Lublinie. Został on zorganizowany przy współpracy z Reha Akademią.

Manualny drenaż limfatyczny to metoda stymulująca pracę naczyń limfatycznych, mająca na celu odprowadzenie białek i płynów z obrzękniętych obszarów. Mechanizm ten jest możliwy poprzez zastosowanie specjalnych, delikatnych i powolnych ruchów rozciągających skórę powodujących zwiększenie ciśnienia śródmiąższowego. Ruchy wykorzystywane w manualnym drenażu limfatycznym składają się z dwóch faz: przesuwania i ucisku (faza I) oraz odprężenia (faza II). Jest on stosowany głównie w terapii pierwotnego lub wtórnego obrzęku limfatycznego, ale może być także wykorzystywany u pacjentów z obrzękiem żylnym, a także przy niewydolności żylnej, u osób z obrzękiem pooperacyjnym lub pourazowym. Manualny drenaż limfatyczny często określany jest jako masaż limfatyczny. Takie określenie może być mylące, gdyż masaż dopuszcza m.in. intensywne techniki, których zadaniem jest doprowadzenie do przekrwienia tkanki. Takie działania w efekcie utrudniają przepływ chłonki i są przeciwwskazaniem dla pacjentów cierpiących na obrzęk limfatyczny.

W pierwszej części warsztatu omówiona została budowa i fizjologia układu limfatycznego oraz metodologia MDL. Następnie prowadzący przedstawili chwyty wykorzystywane w manualnym drenażu limfatycznym, które uczestnicy mogli przetrenować na sobie. W głównej – praktycznej części warsztatu – uczestnicy zdobywali umiejętności z zakresu drenażu limfatycznego głowy i szyi. Było to idealne zwieńczenie intensywnego dnia podczas Kongresu KIF – fizjoterapeuci zainteresowani manualnym drenażem limfatycznym, którzy brali udział w warsztacie mogli połączyć przyjemne z pożytecznym i zrelaksować się przed kolejnym punktem programu – wieczornym koktajlem.

Zwieńczeniem Kongresu były panele warsztatowe i sesje dla studentów, młodych pracowników naukowych, doktorantów i fizjoterapeutów w trakcie specjalizacji

Celem wydarzenia było podkreślenie roli współpracy naukowej w procesie diagnostyki, leczenia i rehabilitacji, a także praktyczne zastosowanie wiedzy teoretycznej, wymiana spostrzeżeń oraz umacnianie i nawiązanie nowych relacji.

Gratulujemy wszystkim, którzy dołożyli wszelkich starań, by ten II Kongres KIF mógł się odbyć, a wszystkim fizjoterapeutom życzymy chęci do dalszego rozwoju zawodowego oraz jedności, aby środowisko było zorientowane na wspólne cele, gdyż jest to podstawą do wzmacniania roli zawodu i fizjoterapii w systemie ochrony zdrowia.

Dr n. o zdr. Justyna Chmiel, prof.UM
Dr n. o zdr. Kamil Chołuj, prof. UM
Dr n. med. Piotr Kwiatkowski
Mgr Ewelina Okoniewska, koordynator wojewódzki Krajowej Rady Fizjoterapeutów
Mgr Karol Sitarz
Dr hab. n. med. Alicja Wójcik-Załuska, prof. UM, konsultant wojewódzki w dziedzinie fizjoterapii