Informator uniwersytecki

#3 Wyznaczanie granic – fundament zdrowych relacji
by mgr Magdalena Fryze

Mój Drogi Czytelniku, czy zdarzyło ci się kiedyś zgodzić na coś, co było wbrew twoim potrzebom? Może zgodziłeś się na prośbę kolegi w pracy, mimo że miałeś już dość na głowie. Być może przyjąłeś w swojej pracy prośbę innej osoby, gdy byłeś już przytłoczony obowiązkami. Być może ktoś skrytykował twoje wybory, co cię zabolało, ale aby uniknąć problemów zdecydowałeś się milczeć. Takie sytuacje są oznaką, że twoje granice zostały naruszone.

Granice w relacjach są niezwykle ważne, choć często o nich zapominamy. Wiele osób uważa, że ​​wyznaczanie granic jest egoistyczne – szczególnie, jeśli dorastaliśmy w przekonaniu, że "trzeba być miłym" lub "pomagać innym, nawet kosztem siebie". Granice nie są jednak aktem egoizmu, ale aktem troski o samego siebie. Chronią nasze potrzeby, emocje i poczucie wartości.

Wyobraź sobie, że granice są jak płot wokół domu. Ty wybierasz, kto otrzyma zaproszenie, decydujesz, z kim porozmawiasz przy wejściu i komu podziękujesz za przybycie. Stawianie ograniczeń nie polega na skupianiu się na sobie, ale na dbaniu o siebie i docenianiu swoich potrzeb. Co istotne, podziały nie mają na celu oddalenia nas od innych, ale raczej utworzenie strefy, w której wszyscy będą czuli się swobodnie i bezpiecznie.

Być może zastanawiasz się więc, od czego zacząć wyznaczanie granic. Przede wszystkim zwróć uwagę na sytuacje, w których odczuwasz dyskomfort. To właśnie twoje emocje są najlepszym drogowskazem – jeśli czujesz się zirytowany, wyczerpany lub zestresowany, oznacza to, że twoje wymagania zostały zlekceważone. W związku z tym zastanów się, co jest dla ciebie trudne i jak możesz to ulepszyć. Następnie jasno to przekaż. Proste wyrażenia, takie jak „nie czuję się z tym komfortowo" lub „potrzebuję więcej przestrzeni", wystarczą, by wyznaczyć granice w sposób stanowczy, ale z szacunkiem.

Jeśli spotkasz się z trudnościami lub zauważysz, że ktoś reaguje z oporem na twoje granice, pamiętaj, że każda zmiana wymaga czasu – zarówno dla ciebie, jak i dla innych. W związku z tym warto podejść do sytuacji z wyrozumiałością, okazując ją zarówno innym, jak i sobie. Zmiana dynamiki w relacjach może być wyzwaniem, zwłaszcza wtedy, kiedy dotychczasowe schematy funkcjonowały przez dłuższy czas. Daj sobie i innym czas na adaptację, pamiętając, że wyznaczanie granic to proces. Obserwuj, jak twoje potrzeby i granice wpisują się w relację – to doskonała okazja, by jeszcze lepiej zrozumieć zarówno siebie, jak i innych.

Granice nie są barierą, ale sposobem na budowanie relacji opartych na wzajemnym szacunku i zrozumieniu. Dbaj o nie – dla siebie i dla innych. To proces, który wymaga praktyki, ale każda rozmowa, w której zadbasz o swoje potrzeby, jest krokiem w dobrą stronę.